Programın adı:
Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü
Programın somut amaçları ve avantajları:
Anadolu, tarihin hemen her döneminde önemli uygarlıkların merkezi konumunda olmakla birlikte; bu uygarlıkların bize miras bıraktığı tarihi ve kültür varlıkları yönü ile tüm dünyanın en zengin bölgesidir. Bu zengin tarihi coğrafyada uygarlıkların ürettiği değerleri ve üniversitenin bulunduğu Kapadokya bölgesinin fiziki ve beşeri coğrafya özellikleri üzerinde araştırmaların yapılması, bunların öğretilmesi, bu alanda araştırmacı yetiştirilmesi Coğrafya Bölümü’nün görevlerindendir. Programımız bunu yapabilecek kalifiye eleman yetiştirmeyi amaçlamaktadır
Coğrafya Bölümü; evrensel düzeyde, araştırma yoluyla bilimsel bilgi üreten ve uygulayan, çağdaş, demokratik ve etik değerlere duyarlı, günün koşullarına kolaylıkla uyabilen öncü bir bölümdür. Coğrafya Bölümleri; 1990’lı yıllardan günümüze dünyada değişen durumlara kolaylıkla uyabilen ve çözüm yolları üretebilen bir bilim alanı özelliği göstermektedir.
Coğrafya, değişik kariyer fırsatları sunma kapasitesine sahip, disiplinler arası bir bilim dalıdır. Coğrafyacılar, eğitim, çevre ve afet yönetimi, şehir ve bölge planlama, yerel ve bölgesel kalkınma, piyasa araştırması gibi pek çok farklı alanda çalışabilirler. Coğrafya Bölümü mezunları Milli Eğitim Bakanlığı’nın öngördüğü koşullarda, kamu ve özel sektörde orta öğretim kurumlarında ve özel dershanelerde öğretmenlik yapabilirler. Hatta coğrafyacılar lisansüstü öğrenimlerini tamamlamak koşuluyla kent yönetimlerinde görev alacak bilimsellik düzeylerine sahiptirler. Ayrıca coğrafyacılar, değişik üniversitelerde araştırmalarını sürdürebildikleri gibi öğretim kademelerinde de yer alabilirler.
Dünya kamuoyu Coğrafya sayesinde; Coğrafi Bilgi Sistemi ve Uzaktan Algılama gibi yeni teknolojilerle tanışmıştır. Bu da, gelecekte Coğrafya’nın önemini ortaya koyan gelişmelerden sadece birisidir. Coğrafyacılar tarafından 16. yüzyıla kadar götürülebilen küreselleşmenin temeli Coğrafyacılarla atılmıştır. Buna ilâveten, Coğrafya mekân, insan-çevre ilişkilerine ilgi duyan, nitel ve nicel araştırma tekniklerini kullanan, çok yönlü bir bilimsel üretim süreci ve yapılanma içerisine girmiştir. İşte bu açıklamalar ışığında Coğrafya dolayısıyla Coğrafya Bölümleri, yakından uzağa ilkesine göre, bulunduğu çevresinde büyük etki ortaya koyma özelliğinde olan bir bilim dalıdır. Coğrafya elbette araştırma alanı olarak tüm dünyayı seçse de araştırmalar öncelikle bu bölümün bulunduğu yerde ve buraya yakın yerlerde olacağı için Bölümün Nevşehir’de kurulması; il ve çevresinin öncelikli araştırma sahası olacağı anlamı taşır. İlin turizm başta olmak üzere birçok ekonomik ve sosyal etkileşim alanı içerisinde oluşu aynı zamanda bu Bölüme olan gereksinimi ortaya koymaktadır. Çünkü Bölüm ilin öğretmen, uzman, çevre, turizm, ekonomik, sosyal ve stratejik konularda üretim yapma becerisine sahiptir.
Coğrafya Bölümleri, yakından uzağa ilkesine bağlı olarak, bulunduğu mekânın özelliklerini en iyi şekilde ortaya çıkaracak dolayısıyla; kent planlaması, ulaşım, mevcut doğal potansiyellerin saptanması, kalkınma planları gibi birçok alanda durum saptaması yapabilme yanında ileriye dönük stratejik planlarda ortaya koyabilecektir. Dolayısıyla Coğrafyacılar; eğitim, çevre ve afet yönetimi, şehir ve bölge planlama, yerel ve bölgesel kalkınma gibi pek çok farklı alanda çalışabilmeyi amaçlamaktadır.
Programın akademik ve teknolojik gelişmeler içerisindeki yeri:
Beşeri ve iktisadi coğrafya; insanı ve insanın yeryüzündeki faaliyetlerini konu alır. Buna bağlı olarak, insanın ekonomik, sosyal, yönlerini otaya koyar. Bir başka ifadeyle; insan ve onun faaliyetlerinin mekândaki dağılımının nasıl olduğu, insanların mekânı nasıl algıladıkları ve kullandıkları, insanların yeryüzünü oluşturan sahaları nasıl organize ettikleri Coğrafyanın ilgi alanını oluşturur. Beşeri ve İktisadi Coğrafya Anabilim Dalı Dersleri: Yerleşme Coğrafyası, Kırsal Alan Araştırmaları, Şehir Coğrafyası, Şehirsel Arazi Çalışmaları, Nüfus Coğrafyası, Nüfusun Coğrafi Analizi, Sosyal Coğrafya, Kültürel Coğrafya, İdari Coğrafya, Tarihi Coğrafya, Sanayi Coğrafyası, Tarım Coğrafyası, Arazi Kullanımı, Enerji Kaynakları, Turizm Coğrafyası, Ulaşım Coğrafyası.
Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı; İklim, jeoloji, yer şekilleri, bitki örtüsü, toprak ve su konularının tamamı Fiziki Coğrafya’nın alt konularını oluşturur. Bunlara bağlı olarak Fiziki Coğrafyacılar; hava olayları, su kaynaklarının mevcut durumları ve gelecekleri, ormanlar, kıyılarda bozulmalar, deniz suyunun kirlenme nedenleri gibi birçok konu ile ilgilenirler. En basit şekliyle içinde yaşadığımız dünyayı ele alan Coğrafya bizim dünyamızı tanımamıza yardımcı olur. Yeryüzünü, insan, mekân ve çevre çalışma alanlarından olduğu için Coğrafya disiplinler arasıdır. Bu nedenle Coğrafya, sosyal bilimler ve fen bilimleriyle benzer çalışma alanlarına da sahiptir. Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı Dersleri: Paleocoğrafya, Jeomorfoloji, Fluviyal Jeomorfoloji, Yapısal Jeomorfoloji, Karst Jeomorfolojisi, Volkan Jeomorfolojisi, Jeomorfolojik Arazi Çalışmaları, Klimatolojinin Esasları, Klimatolojik İstatistik ve Veri Analizi, Hidrografya, Jeoloji, Mineraller ve Kayaçlar, İnsan ve Çevre, Biyocoğrafya ve Ekoloji, Su Kaynakları Yönetimi, Erozyon ve Toprak Koruma, Doğal Afetler ve Yönetimi, Çevre Sorunları.
Bölgesel Coğrafya Anabilim Dalı; Bölgesel coğrafya; coğrafya konularını bölgesel bir mantıkla ele alarak, konularını buna göre seçerek değerlendirir. Bölgesel Coğrafya Anabilim Dalı Dersleri: Bölgesel Kalkınma, Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma, Bölge Kavramı ve Sistematiği, Karadeniz Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Mekânsal Analiz, Siyasi Coğrafya, Avrupa Birliği, Afrika, Küresel Ekonomi.
Türkiye Coğrafyası Anabilim Dalı: Türkiye coğrafyasının; esas konusu Türkiye’dir. Üzerinde yaşadığımız yurdumuzun yeraltı, yerüstü ve insan kaynaklarının ne olduğu ve nasıl yönetilebileceğini esas alır. Buna bağlı olarak ta ders konuları belirir. Türkiye Coğrafyası Anabilim Dalı Dersleri: Türkiye Fiziki Coğrafyası, Türkiye Arazi Kullanımı, Türkiye’nin Beşeri Coğrafyası, Türkiye’nin Tarihi Coğrafyası, Türkiye Sanayi Coğrafyası, Türkiye Tarım Coğrafyası, Türkiye Turizm Coğrafyası.
Önerilen program, “Bologna Süreci”ne uygundur. Derslerimiz uluslararası düzeyde yürürlükte olan ERASMUS Öğrenci Değişim Programına uygun halde düzenlenmiştir. Ancak yükseköğrenimin sadece mesleğe yönelik eleman yetiştirme amacı gütmediği düşüncesinden yola çıkarak, ulusal ve uluslararası değerlere önem veren bunun yanında ulusuna yararlı olacak çağdaş bireyler yetiştirme misyonunun da önemli olduğu inancındayız. Verilecek seçmeli dersleri bu yönde belirleyerek, diğer programlar arasında fark yaratan bir program oluşturabileceğimize inanıyoruz.